Technologiczny antyporadnik prezentowy

Dla tych, co chcą wybrać mądrze i zachować swoją (oraz bliskich) prywatność nie tylko w te święta

Święta za pasem, a jak święta - to prezenty. Wielu/-e z nas wybierze w tym roku gadżety technologiczne, które szczególnie wśród młodszych pokoleń są niezmiennie popularne - w końcu nic tak nie definiuje statusu społecznego w Polsce, jak odpowiednio nowy, bajerancki smartfon czy inteligentny zegarek, a i smart-home święci triumfy (jest się czym pochwalić na Instagramie).

Dzisiejsze wydanie newslettera to antyporadnik prezentowy, którego celem jest uświadomienie Wam, jak szkodliwe mogą być sprzęty, które kupicie swoim bliskim czy przyjaciołom na przysłowiową “Gwiazdkę”.

Lista nie ma porządku, a wybór jest subiektywny. Zapraszam do czytania!

1. Smartwatche dla dzieci - koszmar dla prywatności. Większość z nich to tanie produkty, które trafiają na rynek bez praktycznie żadnego pochylenia się nad bezpieczeństwem użytkowników. Wiele modeli może zawierać preinstalowane moduły pozwalające na niekontrolowane pobieranie oprogramowania z zewnątrz. Ich domyślne zabezpieczenia są słabe (hasła fabrycznie ustawione na “12345”, a nie każdy rodzic pomyśli o tym, że hasło trzeba zmienić), nierzadko również transmisja danych obsługiwana przez takie gadżety nie jest szyfrowana - co w praktyce oznacza, że każdy może podejrzeć lokalizację dziecka, przechwycić komunikację z nim, a nawet dowiedzieć się, co robi w internecie i z kim się kontaktuje.

2. Samojezdne odkurzacze - w ostatnim czasie hit Instagrama, reklamowany przez influencerki z dużymi zasięgami. Idea tego, że można leżeć i pachnieć na kanapie, a mieszkanie odkurzy się samo za pomocą robocika nazywanego przez Instagramerki pieszczotliwymi, zdrobniałymi imionami, może być dla wielu osób bardzo kusząca. Każda wygoda jednak ma swój koszt - a w świecie nowych technologii potrafi on być bardzo wysoki i sprawić, że gra nie jest warta świeczki (ale z drugiej strony, żyjemy w kraju, w którym osoby wyceniają wartość swoich wszystkich danych osobowych na 50 groszy zniżki w aplikacji Lidla, pytanie więc, czy mamy o czym rozmawiać). Odkurzacze potrafią mapować w całości nasze mieszkanie, nagrywać dźwięk nieproszone, a więc rejestrować fragmenty naszych rozmów, a potem transmitować wszystkie te dane na jakieś bliżej niezidentyfikowane serwery, np. w Chinach. Reklama profilowana to ogromne zagrożenie, o czym staram się na bieżąco mówić, ale pomyślcie, jak fajnie będzie, jeśli dane o naszym mieszkaniu bądź fragmenty naszych rozmów przechwycą cyberprzestępcy.

3. Zabawki erotyczne łączące się z internetem - nie wpuszczaj ich do sypialni! Coraz więcej gadżetów erotycznych wyposażonych jest w “funkcje smart”, pozwalające np. na zdalne sterowanie pracą urządzenia. W czasie COVID-19 może to być fajne urozmaicenie np. dla osób żyjących w związkach na odległość w krajach, gdzie restrykcje sanitarne traktowane są na poważnie (nie w Polsce). Nie inwestujcie jednak w tego rodzaju rzeczy, nie warto - dlaczego? Wróćmy do punktu pierwszego. Bardzo łatwo hakowalne urządzenia mogą pozwolić na uzyskanie dostępu do innych połączonych z naszą siecią domową sprzętów, a to nie jedyne zagrożenie - co, jeśli “inteligentny wibrator” zrobi Wam intymne zdjęcia, które następnie pozyska ktoś z zewnątrz i z radością wyśle nie tam, gdzie trzeba lub np. wrzuci do sieci na widok publiczny?

4. Niesprawdzone opaski fitness i inne urządzenia ubieralne gromadzące nasze dane zdrowotne - informacje na temat naszego zdrowia, w tym, aktywności fizycznej, to najcenniejsze dane, jakie posiadamy. Firmy technologiczne są żywo zainteresowane ich pozyskiwaniem i niestety nie każda traktuje serio ochronę prywatności i bezpieczeństwa tych danych, większość również chętnie wykorzystuje dane zdrowotne użytkowników i użytkowniczek do budowania profili marketingowych. Ruch jest w modzie - i dobrze, pomiarowanie aktywności życiowych naszego organizmu stało się pokoleniową obsesją, jednak tego rodzaju sprzęt lepiej wybrać raz, a dobrze (i zazwyczaj w tym kontekście zapłacić za niego drożej). Odradzam osobiście chińskie urządzenia oraz te, które w wyniku pewnej fuzji niedawno trafiły do stajni Google’a (tak, wiem, że łącznie to ponad 90 proc. rynku).

5. Inteligentne głośniki z funkcją asystenta głosowego. Zawsze, gdy myślę o tych urządzeniach, mam ochotę zapytać: a komu to potrzebne? To typowy przykład towaru, na który zapotrzebowanie wytworzyli jego producenci. Naprawdę, tak trudno jest samodzielnie zgasić światło albo nastawić pranie? Przeczytać newsy w internecie, sprawdzić prognozę pogody? Musi to za Was robić głośnik, który nagrywa nieustannie przypadkowe wycinki Waszych rozmów, zestawia je z danymi na Wasz temat i tworzy w oparciu o to wszystko profil dla marketingu behawioralnego? Znów - wygoda i bycie “modnym” kosztuje. Moim zdaniem za dużo i mam nadzieję, że Waszym też.

Oczywiście, powyższe pięć antypropozycji, to tylko wierzchołek góry lodowej. Myślę jednak, że zalewanie Was treścią nie ma sensu - te przykładowe, prosto opisane ryzyka mam nadzieję wystarczą, by u wielu zapaliła się w głowie czerwona lampka, zanim coś włożycie do koszyka z myślą o “innowacyjnym” prezencie na święta, który dzięki nowym technologiom z pewnością zmieni Wasze życie na lepsze.

Jeśli szukacie prezentu, który na pewno to zrobi - kupujcie książki. Staromodne, zupełnie nietechnologiczne, a działają - nieustannie przenoszą nas w świat magii, dają wiedzę i pozwalają odetchnąć od przeładowanego powiadomieniami świata cyfrowego.

Do przeczytania kolejnym razem,

Gosia Fraser